Trên địa bàn tỉnh hiện có 41 thành phần dân tộc, tạo nên đời sống văn hóa vùng, miền rất phong phú, đa dạng. Tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh ngày càng phát triển, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hằng năm đạt khá; cơ sở hạ tầng được chú trọng đầu tư; công tác chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân được quan tâm. Đây là điều kiện thuận lợi để tỉnh Bình Phước phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, do trình độ dân trí không đồng đều, nên những tập tục lạc hậu chưa hoàn toàn được đẩy lùi trong đồng bào dân tộc thiểu số. Đời sống của người dân vùng biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn khó khăn đã ảnh hưởng đến việc quản lý, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa trên địa bàn tỉnh.
Lễ hội Miếu Bà Rá
Thực hiện Cuộc vận động “Người Bình Phước nói lời hay, làm việc tốt” gắn với thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” giai đoạn 2016-2020, các địa phương, cơ quan, đơn vị trong tỉnh đãtriển khai xây dựng kế hoạch, thành lập ban chỉ đạo và đề ra bộ quy tắc ứng xử cho từng đối tượng, gia đình, cơ quan ra cộng đồng để thực hiện với phương châm “Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người”. Qua thời gian triển khai thực hiện cuộc vận động, hầu hết các địa phương, ngành, đơn vị đều thực hiện nghiêm, đồng thời đã xây dựng được tiêu chí riêng về nói lời hay, làm việc tốt như: người dân có lối sống kỷ cương, văn minh, thân thiện, nghĩa tình; thanh niên ứng xử văn minh, lịch sự; phụ nữ gắn với một địa chỉ nhân đạo; cựu chiến binh gắn với nghĩa tình đồng đội... từng bước hoàn thiện nhân cách con người, sống vì mọi người. Chăm lo xây dựng con người Bình Phước có nhân cách, có lối sống tốt đẹp, yêu quê hương, đất nước, yêu hòa bình, nhân ái, trọng nghĩa tình, trung thực, đoàn kết, cần cù, sáng tạo. Xây dựng con người Bình Phước phát triển toàn diện có tinh thần yêu quê hương, đất nước, lòng tự hào dân tộc; giáo dục lịch sử văn hóa địa phương. Nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động văn hóa, huy động sức mạnh của toàn xã hội trong việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa trên địa bàn tỉnh.
Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội theo Chỉ thị số 27-CT/TW và Kết luận số 51-KL/TW của Trung ương trên địa bàn tỉnh có chuyển biến tích cực. Đã xuất hiện một số nét đẹp văn hóa trong việc cưới như tổ chức lễ dâng hương, chụp hình lưu niệm trước tượng đài, nhà bia tưởng niệm, tổ chức cưới tập thể cho công nhân ở các khu công nghiệp. Quá trình tổ chức tang lễ đảm bảo đúng giờ giấc, an ninh trật tự, dần loại bỏ các hủ tục rườm rà, tốn kém, lạc hậu. Các lễ hội được tổ chức đúng quy định, giữ gìn nét văn hóa, bản sắc văn hóa của dân tộc. Việc tổ chức lễ hội dân gian, lễ hội truyền thống, lễ hội tôn giáo và các ngày lễ kỷ niệm, sự kiện chính trị được thực hiện theo tinh thần tiết kiệm, thiết thực, hiệu quả.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bình Phước đã ban hành quyết định xếp hạng 41 di tích và 45 di tích trong danh mục kiểm kê, trong đó có 5 di tích quốc gia đặc biệt. Các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số được chú trọng gìn giữ, phát huy. Các lễ hội dân gian như lễ hội biểu diễn cồng chiêng, lễ hội té nước cầu mưa, cầu phước, hát múa lâm thôn, lễ hội Phá Bàu của dân tộc Khmer được duy trì. Việc tổ chức nghiên cứu, sưu tầm, phục dựng lễ hội, chữ viết âm nhạc, nghề dệt thổ cẩm,... của đồng bào dân tộc thiểu số sống lâu đời ở nơi đây được quan tâm. Có nhiều đề tài, dự án nghiên cứu về văn hóa các dân tộc thiểu số được triển khai. Một số ngành nghề thủ công truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số đang dần được khôi phục và phát triển, cung cấp sản phẩm độc đáo phục vụ cho các hoạt động giao lưu, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc của cộng đồng trong việc phát triển văn hóa là rất cần thiết.
