Tỉnh Bình Phước nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam khu vực miền Đông Nam Bộ, có diện tích tự nhiên 6.873,56 km² và có đường biên giới dài 258,939 km giáp biên với Vương quốc Campuchia; tổng dân số khoảng 1 triệu dân với 41 dân tộc sinh sống; có 11 đơn vị hành chính, gồm 01 thành phố, 03 thị xã và 07 huyện.
Để thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch 86-KH/TU ngày 12/01/2010 về việc triển khai quán triệt, thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW và chỉ đạo tổ chức học tập, quán triệt, phổ biến cho đội ngũ cán bộ, đảng viên trong toàn đảng bộ với hình thức phù hợp. Đồng thời, giao Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy chủ trì, phối hợp Sở Y tế, Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh hướng dẫn tổ chức thực hiện, kiểm tra, đánh giá kết quả; Ban cán sự Đảng UBND tỉnh xây dựng kế hoạch cụ thể thực hiện Chỉ thị đến năm 2020.
Trên cơ sở Kế hoạch của Tỉnh ủy, hầu hết các ban, sở, ngành, mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, các huyện, thị, thành ủy, đảng ủy trực thuộc đã xây dựng kế hoạch, tổ chức quán triệt nội dung Chỉ thị đến toàn thể cán bộ, đảng viên, đồng thời cụ thể hóa nội dung Chỉ thị, Kế hoạch của Tỉnh ủy thành các chương trình, kế hoạch cụ thể để chỉ đạo tổ chức thực hiện tại địa phương, đơn vị.
Việc thể chế hóa các nội dung Chỉ thị số 38-CT/TW, Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị đã tạo sự nhất quán trong nhận thức và hành động của cấp uỷ đảng, chính quyền các cấp, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp; tạo cơ sở pháp lý trong tổ chức thực hiện chính sách BHYT tại địa phương; tăng cường trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức và người dân trong triển khai thực hiện chế độ, chính sách BHYT của Đảng và nhà nước.
Công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW và các văn bản của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh, nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh liên quan đến công tác BHYT được các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể chính trị - xã hội các cấp quan tâm chỉ đạo thực hiện. Nhất là công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT gắn với BHXH nhằm kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm, trục lợi từ BHXH, BHYT.
Hàng năm, Ban Văn hóa - Xã hội - Hội đồng Nhân dân tỉnh thực hiện giám sát chuyên đề về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật BHYT; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh thành lập đoàn công tác giám sát tình hình thực hiện chính sách BHYT trên địa bàn tỉnh.
Những kết quả chủ yếu đã đạt được trong thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW
Qua 15 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW, nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong triển khai thực hiện các chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) được nâng lên; Nhân dân đã chủ động, tự giác tham gia BHYT, đề cao tính cộng đồng chia sẻ rủi do trong khám, chữa bệnh (KCB) BHYT; y đức của phần lớn đội ngũ cán bộ y tế, nhất là tuyến cơ sở trong công tác KCB BHYT đã thể hiện rõ tính trách nhiệm. Công tác quản lý nhà nước về BHYT được tăng cường. Việc triển khai thực hiện và giải quyết chế độ, chính sách cho người tham gia BHYT được thực hiện đầy đủ, kịp thời. Số người tham gia BHYT tăng qua từng năm. Đến năm 2023, có 93,6% triệu người tham gia BHYT, tăng gấp 2,3 lần so với năm 2008 (thời điểm chưa có Chỉ thị số 38-CT/TW), tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 93,35% dân số. Số lượt người có thẻ BHYT đi khám chữa bệnh tăng nhanh qua từng năm. Trong 15 năm đã có trên 2.100 triệu lượt người khám chữa bệnh BHYT.
Tại 2 kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh gần nhất nhiệm kỳ 2015-2020, 2020-2025 đã đề ra chỉ tiêu cụ thể về tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế. Trên cơ sở đó, hàng năm Hội đồng Nhân dân tỉnh đề ra chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT vào nghị quyết phát triển kinh tế - xã hội hàng năm để Ủy ban Nhân dân tỉnh cụ thể hóa trong công tác điều hành triển khai thực hiện.
Qua 15 năm thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW, chính sách BHYT trên địa bàn tỉnh đã thực sự đi vào cuộc sống của các tầng lớp nhân dân; khẳng định vai trò là một trong những trụ cột chủ yếu của hệ thống chính sách an sinh xã hội. Số người tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh tăng qua từng năm, cụ thể: năm 2009, toàn tỉnh có 275.055 người tham gia BHYT, đạt 31,71% dân số thì đến năm 2023, đã có 951.027 người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ 93,02% dân số, hoàn thành chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 546/QĐ-TTg ngày 29/4/2022.
Từ năm 2012 đến nay, HĐND tỉnh đã đưa chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT vào Nghị quyết phát triển kinh tế - xã hội hàng năm để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Năm 2024, HĐND tỉnh đã đề ra chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT đạt 95% dân số. UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện chính sách BHYT như: Đề án thực hiện lộ trình tiến tới BHYT toàn dân giai đoạn 2013-2015 và đến năm 2020; Quyết định giao chỉ tiêu bao phủ BHYT cho UBND các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Bình Phước giai đoạn 2022-2025; hàng năm, căn cứ nghị quyết của HĐND tỉnh, UBND tỉnh giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT cho các huyện, thị xã, thành phố thực hiện; đồng thời ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ công tác trọng tâm đối với ngành BHXH gồm: lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT; cấp mã số BHXH, trả sổ BHXH cho người lao động; triển khai hệ thống thông tin giám định BHYT; giao dự toán chi KCB BHYT, tăng cường phát triển đối tượng tham gia và xử lý vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT.
Hình thức thông tin, truyền thông luôn được đổi mới, phong phú, đa dạng phù hợp với từng đối tượng (cán bộ, đảng viên, nông dân, học sinh, sinh viên, các đơn vị sử dụng lao động, bệnh nhân và thân nhân người bệnh...), thông qua các hội nghị: Báo cáo viên định kỳ, giao ban báo chí hàng tháng, trên hai bản tin Thông báo nội bộ và phục vụ Nhân dân (bình quân 12 tin, bài/năm) của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy để sinh hoạt chi bộ, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân ở cơ sở, đồng thời có nhiều tin bài về bảo hiểm đăng trên Trang thông tin điện tử tổng hợp của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy (tuyengiaobinhphuoc.org.vn)...
Ngành BHXH tỉnh tổ chức nhiều hội nghị tập huấn, tuyên truyền, đối thoại, phổ biến giáo dục pháp luật về BHYT, tập trung những huyện, xã có tỷ lệ người dân tham gia BHYT thấp và các xã vùng sâu, vùng xa, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số; tăng cường phát triển mạng lưới đại lý thu đến từng thôn, ấp để vừa làm nhiệm vụ thu vừa tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHYT hộ gia đình.
Công tác khám chữa bệnh BHYT
Từ khi thực hiện Luật BHYT, hầu hết các cơ sở y tế công lập có chức năng KCB đều tham gia ký kết hợp đồng KCB BHYT trực tiếp với cơ quan BHXH. Tính đến hết 31/12/2009, số cơ sở ký hợp đồng KCB BHYT là 16 cơ sở; đến hết ngày 31/12/2023, số cơ sở ký hợp đồng KCB BHYT là 41 cơ sở (gồm: 19 cơ sở công lập và 22 cơ sở tư nhân). Ngoài ra còn có gần 84 trạm y tế xã/phường/thị trấn cũng tham gia KCB BHYT thông qua hợp đồng do các bệnh viện huyện hoặc Trung tâm y tế hoặc cơ sở KCB được Sở Y tế giao nhiệm vụ quản lý ký với cơ quan BHXH.
Số cơ sở y tế tư nhân tham gia vào hệ thống KCB BHYT cũng ngày càng tăng. Năm 2023, số cơ sở y tế tư nhân tham gia vào hệ thống KCB BHYT tăng khoảng 22 lần so với năm 2009, trong số 22 bệnh viện tư nhân có 22 bệnh viện được xếp tương đương tuyến huyện.
Tuy nhiên vẫn còn những hạn chế, khuyết điểm chủ yếu cần khắc phục:
- Nhận thức của một số bộ phận người dân chưa đầy đủ về trách nhiệm và quyền lợi khi tham gia BHYT.
- Tỷ lệ bao phủ BHYT trên địa bàn tỉnh đã đạt theo tiêu được giao hàng năm và theo lộ trình đề ra của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025 tuy nhiên còn tiềm ẩn nhiều yếu tố thiếu bền vững; nhiều gia đình thu nhập không ổn định nên rất khó khăn trong việc tham gia BHYT hộ gia đình; đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng khó khăn không còn được thụ hưởng chính sách hỗ trợ của nhà nước...
- Việc kiểm soát tình trạng nợ đóng, trốn đóng, không tham gia BHYT cho người lao động tại một số doanh nghiệp, tổ chức còn hạn chế, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động và tổ chức thực hiện nhiệm vụ của đơn vị (như Phòng khám Đa khoa Tâm Đức, Cty cổ phần Hà Mỵ,…).
- Việc lập danh sách, cập nhập tăng, giảm đối tượng tham gia BHYT tại một số UBND xã, phường còn chưa kịp thời, còn sai sót, trùng lặp, thông tin về nhân thân của các nhóm đối tượng là người dân tộc còn sai lệch, chưa thống nhất, dẫn đến lập danh sách cấp thẻ BHYT nhiều trường hợp còn sai sót thông tin.
- Việc mở rộng mạng lưới tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh ở một số địa phương còn gặp khó khăn. Hiệu quả phát triển người tham gia BHXH, BHYT tự đóng của tổ chức dịch vụ không đạt kỳ vọng.
- Chất lượng KCB BHYT tuy đã được nâng lên, nhưng chưa đảm bảo đầy đủ nhu cầu của người dân, nhất là cơ sở y tế tuyến xã, tuyến huyện. Một số cơ sở KCB kê đơn thuốc chưa phù hợp; chỉ định xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh rộng rãi, không phù hợp với chẩn đoán; kéo dài ngày điều trị để thanh toán thêm tiền ngày giường; đưa bệnh nhân vào điều trị bệnh nội trú với các trường hợp bệnh chưa đến mức phải nằm viện…
Các ban cán sự đảng, đảng đoàn, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể tỉnh, BHXH cấp tỉnh, cấp huyện đã tổ chức quán triệt, học tập chỉ thị, nghị quyết của Trung ương đến 100% cán bộ, đảng viên của ngành; 19/19 huyện, thị, thành ủy và đảng ủy trực thuộc tổ chức học tập, quán triệt Chỉ thị số 38-CT/TW với tỷ lệ 98,5% cán bộ, đảng viên học tập.
Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ X, nhiệm kỳ 2015-2020 đề ra chỉ tiêu có 80% dân số tham gia BHTY; Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ X, nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra chỉ tiêu với tỷ lệ dân số tham gia BHYT đạt trên 95%.
