Môi trường là một trong những tiêu chí cần thiết và quan trọng trong Bộ tiêu chí quốc gia của Chương trình xây dựng nông thôn mới. Chính vì vậy trong xây dựng nông thôn mới, tỉnh Bình Phước đã quan tâm thực hiện công tác vệ sinh môi trường, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn ngày càng khang trang, sạch, đẹp.
Theo Quyết định số 1360/QĐ-UBND, ngày 28/7/2022 của UBND tỉnh, xây dựng nông thôn thân thiện với môi trường là 1 trong 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng sống của người nông dân. Theo đó, tiêu chí số 17 quy định rõ các chỉ tiêu về môi trường để được công nhận xã nông thôn mới, như: Có 100% cơ sở sản xuất - kinh doanh, nuôi trồng thủy sản, làng nghề đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường; cảnh quan, không gian xanh - sạch - đẹp, an toàn; không để xảy ra tồn đọng nước thải sinh hoạt tại các khu dân cư tập trung; có từ 90% trở lên chất thải rắn sinh hoạt và chất thải rắn không nguy hại trên địa bàn được thu gom, xử lý theo quy định; 100% bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng và chất thải rắn y tế được thu gom, xử lý đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường; từ 90% trở lên hộ gia đình có nhà tiêu, nhà tắm, thiết bị chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và đảm bảo 3 sạch; có ít nhất 80% cơ sở chăn nuôi đảm bảo các quy định về vệ sinh thú y, chăn nuôi và bảo vệ môi trường; có từ 30% trở lên hộ gia đình thực hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn; có từ 65% trở lên chất thải nhựa phát sinh trên địa bàn được thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý theo quy định.
Qua gần 15 năm thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác bảo vệ môi trường, tỉnh Bình Phước tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cả hệ thống chính trị và toàn dân trên địa bàn tích cực thực hiện có hiệu quả công tác bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng môi trường. Từ đó, làm thay đổi nhận thức và hành động của các cấp, các ngành, các tổ chức, doanh nghiệp và nhân dân cùng tham gia bảo vệ môi trường bằng những việc làm cụ thể, thiết thực.
Điển hình đó là sự vào cuộc của các tổ chức chính trị - xã hội từ tỉnh đến cơ sở trong thực hiện công tác bảo vệ môi trường. Trong đó, các cấp hội nông dân trong tỉnh đã tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên nông dân thành lập các câu lạc nông dân tham gia bảo vệ môi trường, mô hình thu gom vỏ thuốc bảo vệ thực vật; xây dựng hàng trăm tuyến đường hoa; khơi thông nhiều công trình thủy lợi, dòng chảy.
Xây dựng tuyến đường hoa nông thôn tại tỉnh Bình Phước (nguồn: Báo Quân đội nhân dân)
Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp đã phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức nhiều hoạt động chung tay bảo vệ môi trường, gắn với nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc xây dựng những làng quê đáng sống. Các cơ sở hội duy trì tốt công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, hội viên, các tầng lớp phụ nữ kiến thức về bảo vệ môi trường, giữ gìn vệ sinh môi trường; duy trì mô hình tuyến đường xanh sạch đẹp do hội phụ nữ quản lý; duy trì có hiệu quả phong trào thi đua Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”; xây dựng được các mô hình phụ nữ chung tay bảo vệ môi trường, sử dụng làn nhựa để giảm thiểu túi nilon gây ô nhiễm môi trường...
Phát huy vai trò của lực lượng xung kích, những năm qua tuổi trẻ Bình Phước đã tình nguyện chung tay xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh bằng nhiều việc làm thiết thực như: xây dựng mô hình “vườn hoa thanh niên”, “vườn cây thanh niên”, “Con đường hoa”; “sân chơi thiếu nhi”. Các hoạt động tình nguyện vì môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và dịch bệnh được các cơ sở đoàn nghiêm túc triển khai thực hiện qua phong trào “Ngày chủ nhật xanh”.
Trong quá trình xây dựng nông thôn mới, các xã đã nghiêm túc triển khai công tác bảo vệ môi trường; tuyên truyền nâng cao nhận thức và ý thức bảo vệ môi trường cho các tầng lớp nhân dân trên hệ thống truyền thanh, panô, băng rôn, khẩu hiệu trên các tuyến đường trục chính xã, tại các hội nghị, các lớp tập huấn. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền hưởng ứng các chiến dịch, như “Ngày Môi trường thế giới”, “Ngày nước thế giới”, “Giờ Trái đất”, “Chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn”, Ngày Chủ nhật không túi nilon…
Để xử lý rác thải, nhiều đơn vị cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã đã thực hiện nhiều mô hình, nội dung của Chương trình như: Thùng rác công cộng, thùng rác hộ gia đình, lò đốt rác gia đình hoặc ở các công sở (trường học, trạm xá, UBND...).
Bằng nhiều hoạt động cụ thể, đến nay đa số các xã trong tỉnh đã đạt tiêu chí bảo vệ môi trường, tạo môi trường sống thật sự xanh, sạch, đẹp cho người dân thụ hưởng, với 73/86 xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, hướng tới mục tiêu có 100% xã đạt chuẩn trong năm 2025.
Để duy trì bền vững các tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông thôn mới, Bình Phước đã và đang tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo vệ môi trường ngay ở gia đình mình và cộng đồng dân cư. Lồng ghép nội dung cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới đô thị văn minh” với thực hiện hương ước, quy ước trong giữ gìn vệ sinh môi trường nông thôn; xây dựng nếp sống văn minh, xây dựng gia đình văn hóa; khuyến khích phát triển sản xuất, chăn nuôi gắn với bảo vệ môi trường; đẩy mạnh công tác trồng, chăm sóc cây xanh tạo môi trường trong lành và cảnh quan xanh - sạch - đẹp; phát động các phong trào chỉnh trang đường làng ngõ xóm, khuôn viên gia đình và xây dựng các công trình vệ sinh kiên cố, đạt chuẩn. Việc giữ gìn vệ sinh môi trường không chỉ là nhiệm vụ của riêng các đơn vị làm công tác vệ sinh môi trường mà còn là sự tham gia và quan tâm chung của toàn xã hội, của các cấp, các ngành và của mỗi tổ chức, cá nhân và các tầng lớp nhân dân.